دستنامه فراوری مواد معدنی و متالورژی استخراجی
حرکت بار حاصل از انفجار، مسیری با کمترین مقاومت را به سمت سطح آزاد طی میکند. از این رو، گاز انفجار به‌جای نفوذ به شکستگی‌های پشت چال، به‌سمت سطح آزاد حرکت میکند. به این حالت، آزادشدگی1 گفته می‌شود و عامل بسیار مهمی برای کنترل آسیب ناشی از انفجار است. محصور کردن مناسب گازهای انفجار در توده‌سنگ برای ایجاد خردایش و جابجایی مطلوب ضروری است. محصور شدن کافی مستلزم آن است که مواد پُرکننده تا زمانی که گازهای انفجاری انرژی پتانسیل کامل خود را آزاد نکرده‌اند، در جای خود باقی بمانند. این امر می‌تواند با استفاده از مواد پُرکنندة خوب (به‌عنوان مثال، شن خردشده به‌جای برش‌های حفاری) و با طول کافی حاصل شود. ماده پُرکنندة نامناسب و ضعیف منجر به از دست رفتن انرژی در اتمسفر می‌شود و انرژی گرمایی انفجار را کاهش می‌دهد. همچنین، منجر به انفجار هوا و سروصدای زیاد می‌شود. از طرف دیگر، اگر ارتفاع ستون پُرکننده بیش از حد باشد، مادة منفجره به‌صورت ضعیف توزیع می‌شود و در نتیجه، باعث خرد شدن ضعیف سنگ می‌شود.
نتیجة انفجار و تأثیر آن بر فرایندهای پایین‌دستی
به‌طور سنتی در استخراج فلزات، اهداف کلیدی فرایند انفجار عبارت‌اند از:
- از بین بردن هر گونه خطر ایمنی مانند انفجار نادرست و پرتاب سنگ
- دستیابی به خرد شدن کافی برای حفاری کارآمد و خردایش اولیه
- دستیابی به‌شکل مناسب برای تجهیزات بارگیری
- عدم ایجاد آسیب بیش از حد به دیواره‌های مرزی انفجار
- عدم تجاوز از حد ارتعاشات قانونی و مجاز زمین و محدودیت‌های انفجار هوا
- به حداقل‌رسانی هزینة واحد حفاری و انفجار به‌ازای هر تن سنگ
تأثیر انفجار سنگ بر عملیات سنگ‌شکنی و جداسازی بررسی نشده است و به تأثیر سنگ‌شکنی مرحلة اول منتسب شده است. این رویکرد در صورتی مناسب است که سودآوری عملیات فقط به انتقال سنگ از مکان A به مکان B بستگی داشته باشد و به فراوری پایین‌دستی بسیار کمی نیاز باشد (به‌عنوان مثال، یک معدن سنگ ساختمانی). با این حال، در بیشتر عملیات‌ها سنگ منفجرشده قبل از اینکه به‌عنوان محصول نهایی فروخته شود، تحت چندین فرایند دیگر قرار می‌گیرد. بنابراین، رویکرد سنتی ممکن است لزوماً به بازده کلی فرایند منجر نشود. افزون‌بر ایمنی، سایر نتایج کلیدی انفجار که بر زنجیرة ارزش معدن تا کارخانه تأثیر می‌گذارند، عبارت‌اند از:
- خرد شدن2
-توزیع اندازة ذرات موجود در معدن سنگ خام3
-کیفیت قطعات منفجرشده (نرم شدن سنگ معدن در اثر ریزترک‌ها)
بخش‌های کتاب
