استنباط کلی در صنعت معدن این است که انفجارهای پرانرژی آسیب بیشتری نسبت به انفجارهای کمانرژی ایجاد میکنند. بههمین دلیل اکثر معادن، انفجارهای کنترلشده را در مجاورت دیوارههای نهایی و دیوارههای میانی اجرا میکنند تا آسیب انفجار به این دیوارها به حداقل برسد. این انفجارهای کنترلشده بعد از انفجارهای تولیدی انجام میشوند و عموماً با انرژی کم و شرایط سطح آزاد خوب طراحی میشوند تا جداشدگی مناسبی ایجاد شود. گاهی اوقات، در انفجارهای کنترلشده، ممکن است نتایج خرد شدن و حرکت سنگِ منفجرشده برای فرایندهای خردایش و جداسازی بعدی بهینه نباشد.
در برخی موارد، بهمنظور برنامهریزی تولید، انفجارهای تولیدی با انفجارهای کنترلشده همراه هستند. در این موارد، آسیب انفجار میتواند به دیوارههای نهایی ناشی از انفجارهای تولیدی گسترش یابد. با این حال، با درک صحیح مکانیسمهای آسیب و با طراحی مناسب انفجار، میتوان آسیب انفجار را حتی در انفجارهای پُرانرژی به حداقل رساند. گانت1 و همکاران (2015) نشان دادند که ایجاد شکاف اولیه در دیوارة بین انفجار تولیدی با انرژی بالا و انفجار مرتبسازی میتواند از گسترش شکستگیها به دیواره جلوگیری کند و آسیب انفجارهای پرانرژی را کاهش دهد (شکل 7). گزینة دیگر تغییر دادن ترتیب انفجار است، بهطوری که یک انفجار مرتبسازی با طراحی دقیق قبل از انفجار تولیدی پرانرژی اجرا شود و یک لایه سنگ شکسته بین قسمت تولیدشده و دیوارة نهایی ایجاد شود. این سنگ شکسته انرژی حاصل از انفجار تولید انرژی بالا را جذب میکند و در نتیجه، آسیب انفجار به دیواره را محدود میکند (Scott, 1999).
حرکت انفجار: تأثیر بر رقت2 و هدرروی کانه3
در بسیاری از معادن، کانه و باطله اغلب با هم منفجر میشوند و تودههای سنگ با حجم انفجار شکسته شده و جابجا میشود. اگر حرکت انفجار بهدرستی درک نشود، میتواند برای تعیین دقیق عیار حد پس از انفجار مضر باشد (Tordoir, 2009). این موضوع در شکل 8، نشان داده شده و در آن محدودة عیاری پیش و پس از انفجار یکسان فرض میشود و بنابراین، حرکت مواد معدنی لحاظ نشده است.
پیامد حرکت میتواند از دست دادن و رقیق شدن سنگ ناشی از انفجار باشد. از دست دادن کانه زمانی رخ میدهد که مواد معدنی باارزش به باطله فرستاده شود و رقیق شدن سنگ زمانی اتفاق میافتد که سنگ باطله بهاشتباه بهعنوان سنگ معدن شناخته میشود و برای فراوری بیشتر به مرحلة آسیاکنی فرستاده میشود. اختلاط ناخواسته کانههای مختلف نیز میتواند بر کیفیت محصول نهایی اثرات منفی دیگری داشته باشد. بهعنوان مثال، اگر یک کانه با آرسنیک بالا با کانة فاقد آن مخلوط شود، کیفیت نهایی کنسانتره تحت تأثیر قرار میگیرد. بهطور مشابه، اگر سنگهای رسی اکسیدشده با سنگهای سولفیدی تازه مخلوط شود، میتواند منجر به بازیابی کمتر شود.
بخشهای کتاب