سنگشکنهای ژیراتوری بهطور معمول، بهعنوان ماشینهای اولیه مورد استفاده قرار میگیرند؛ یعنی در جایی که بار ورودی به سیستم کانهآرایی، دارای ویژگیهای شکست متوسط تا قوی بوده و ظرفیت خروجی بیش از سنگشکنهای فکی معادل است. در سنگشکن ژیراتوری از عمل خرد کردن فشاری استفاده میشود و مواد در داخل یک محفظه تحت گرانش حرکت میکنند. مانند انواع دیگر سنگشکنهای مخروطی، سنگشکن ژیراتوری دارای یک منتل داخلی1 است که بهطور گریز از مرکز در داخل یک سطح خارجی ثابت به نام کاسه یا مقعر2 میچرخد. عمل خارج از مرکز یک وضعیت خردایشی ایجاد میکند که از یک موقعیت کاملاً باز (تنظیم دهانة باز3 [OSS]) تا حداقل فاصله بین منتل مرکزی و مقعر (تنظیم دهانة بسته4 [CSS]) حرکت میکند. شکل 2، دو نما از تنظیم تخلیه را نشان میدهد.
بهدلیل تمایل به چرخش خارج از مرکز در یک حرکت ژیراتوری، موقعیت سمت بسته و سمت باز بین منتل و مقعر بهطور مداوم در اطراف محفظة سنگشکن حرکت میکند. سنگشکنهای ژیراتوری اولیة معمولی دارای سرعت گریز از مرکز 150 تا 200 دور در دقیقه هستند. شکل 3، یک نمودار شماتیک از مکانیسم چرخش مورد استفاده در سنگشکنهای ژیراتوری را ارائه میدهد.
در بیشتر تأسیسات سنگشکن ژیراتوری، هیچ تلاشی برای حذف مواد ریز پیش از سنگشکن وجود ندارد، بلکه ریزدانههای همراه با خوراک از سنگشکن عبور میکنند. ذرات ریز بهطور معمول، به اندازة ذرات کمتر از 50 درصد OSS گفته میشود.
سنگشکن ژیراتوری بهعنوان یک دستگاه همهمنظوره در نظر گرفته میشود و بههمین دلیل بدون محدودیت برای اکثر انواع خوراک استفاده میشود. مواد خوراکی که بهطور کلی برای خردایش در سنگشکن ژیراتوری مناسب نیستند -بهطور عمده خوراک مرطوب و چسبنده، با خاک رس یا بدون آن، و در موارد خاص، خوراک بسیار ریز- میتوانند عملکرد چنین ماشینهایی را تحت تأثیر قرار دهند.
با توجه به اینکه از بیشتر سنگشکنهای گردان بهعنوان ماشینهای اولیه استفاده میشود، اندازة بار ورودی بهطور معمول، بهاندازه بار خام معدن (اندازة ذرات بعد از انفجار داخل معدن) است. نماد ابعادی سنگشکن ژیراتوری بهطور معمول، بهصورت «دهانة ورودی-قطر هسته» است. بنابراین، اندازة معمولی آن 60-89 است، یعنی دهانة بار ورودی برابر با 60 اینچ (1524 میلیمتر) و قطر هسته 89 اینچ (2260 میلیمتر) است. این نامگذاری بهصورت گرافیکی در شکل 4، نشان داده شده است.
اساساً، ابعاد دهانة ورودی متناسب با ابعاد بزرگترین سنگ ورودی و قطر هسته نشاندهندة حداکثر ظرفیت عملیاتی سنگشکن است. قانون کلی این است که حداکثر اندازة بار ورودی نباید از 60 تا 80 درصد اندازة دهانه تجاوز کند (یعنی در شکل قبل، ابعاد بار ورودی باید 914-1219 میلیمتر (36-48 اینچ) باشد). مانند سایر سنگشکنهای فشاری، ابعاد محصول توسط OSS و CSS تعیین میشود که بهموجب آن حداکثر اندازة محصول برابر یا کمتر از OSS است و CSS بر میزان کاهش اندازه تأثیر میگذارد. پیشنهادها برای حداکثر اندازة بار ورودی نسبت به دهانه متفاوت است و برای یک مورد خاص باید با سازندگان مشورت شود.
موضوعی که باید در مورد سنگشکنهای ژیراتوری اولیه لحاظ گردد این است که در اصل، نقش آنها این است که خوراک را بهاندازهای قابل کنترل کاهش دهند و اجازه دهند مواد ریز در سریعترین زمان ممکن از آن عبور کند. از آنجا که بار ورودی میتواند حاوی مقادیر زیادی ریزدانه باشد، توزیع اندازة محصول یک ماشین معمولی بهجای OSS یا CSS، توسط توزیع اندازة ذرات بار ورودی کنترل میشود. این باعث میشود که سنگشکنهای ژیراتوری اولیه بهطور مشخصی با سنگشکنهای مخروطی متفاوت باشند.
بخشهای کتاب