دستنامه فراوری مواد معدنی و متالورژی استخراجی
با بهینه‌سازی خردایش در انفجار می‌توان به بهبود قابل توجهی در عملکرد کلی معدن‌کاری و کارخانة فراوری دست یافت. این بهینه‌سازی مستلزم استفاده از مقادیر متناسب انرژی انفجاری با توجه به انواع مختلف کانه است؛ ضمن اینکه باید با فرایندهای بعدی، فلوشیت مدار، انواع و اندازة تجهیزات خردایش و طبقه‌بندی، توان نصب‌شده، و مشخصات محصول نهایی متناسب باشد.
موارد زیادی وجود دارد که در آن افزایش هزینه‌های انفجار و توزیع بهتر انرژی انفجار با بهبود بیشتر توان عملیاتی و بازیابی و کاهش مصرف انرژی در مراحل بعدی فراوری جبران می‌شود. به‌عنوان مثال، در معدن طلای «آنگولو آشانتی ایداپریم1» در کشور «غنا»، بهینه‌سازی عملیات از استخراج تا فراوری باعث تولید اندازة ذرات ریزتری شد، به‌نحوی که 80 درصد اندازة خوراک عبوری (80F) از 155 تا 132 میکرون کاهش یافت. این امر موجب افزایش 20 تا 30 درصدی توان عملیاتی گردید و اندازة ریزتر ذرات خوراک شکسته‌‌شده باعث افزایش حدود 0/5 درصدی بازیافت طلا شد (Renner et al., 2006). در عملیات «گولد فیلدز سرو کرونا2»، بهینه‌سازی عملیات استخراج تا فراوری، کارایی را تقریباً 15 درصد برای یک نوع سنگ سخت خاص و 6 درصد در تمام انواع سنگ افزایش داد، در حالی که انرژی ویژة آسیا نیمه‌خودشکن بیش از 9 درصد کاهش یافت (Diaz et al., 2015). تغییرات مهم توصیه‌شده برای پروژة «سرو کرونا» و تأثیر پیش‌بینی‌شده بر توان عملیاتی و اندازة نهایی آسیا (80P) برای کانة مورد بررسی در شکل 1، نشان داده شده است.
مزایای انفجار بهینه در بهبود عملکرد مراحل پایین‌دستی فراوری به‌خوبی در صنعت شناخته شده است. شوربختانه، این موضوع منجر به ساده‌انگاری بیش از حد این مفهوم شده است که افزایش مصرف مواد منفجره در استخراج مادة معدنی منجر به بهینه‌سازی کل زنجیرة فرایند، معدن‌کاری و فراوری می‌شود. این ساده‌انگاری بیش از حد، بیشتر تحت عنوان استخراج تا فراوری شناخته می‌شود. البته، برای بهینه‌سازی کلی، همیشه شدت انفجار افزایش نمی‌یابد، بلکه برای مطابقت با انواع مختلف سنگ‌ها و همچنین چینش مدار، تجهیزات و توان خردایش نصب‌شده در مراحل بعدی تنظیم می‌شود. این یک تلاش کاملاً یکپارچه با بسیاری از جنبه‌های بهینه‌سازی در فرایندهای معدن‌کاری، خردایش و جداسازی است. چندین طرح معدن تا فراوری در طول 20 سال گذشته با درجات مختلف موفقیت اجرا شده است. مثال‌هایی از موفقیت‌های مستند‌شدة بسیار در جدول 2، ارائه شده است.
در عین حال، در برخی موارد عملیات ناکامی هم وجود دارد که نشان می‌دهد چگونه «استخراج تا فراوری برای ما مقرون به صرفه نیست». این ناکامی‌ها را اغلب نمی‌توان به دلایل رایج مانند موارد زیر نسبت داد:
- ساختار لازم و روش یکپارچه وجود نداشت.
- خرج ویژه یا ضریب پودر (کیلوگرم مادة منفجره برای استخراج هر تن کانه) بدون بهینه‌سازی واقعی و از طریق فرایندهای انفجار و مراحل پایین‌دستی برای تحقق کامل منافع به‌طور بی‌‌رویه افزایش یافت.
- نتایج به‌درستی تحلیل، پیگیری، و مستندسازی نشدند و یا توسط مدیریت مورد پشتیبانی قرار نگرفتند.
- به‌جای در نظر گرفتن هزینه‌ها و منافع کلی استخراج تا فراوری، هزینه‌ها و منافع جداگانة معدن در مقابل کارخانه لحاظ شدند.
بخش‌های کتاب
